راغب اصفهانی می‌گوید:
«یقال للخبر السّار البشاره» [۸۷]
«به خبر مسرورکننده بشارت و بشری گفته می‌شود.»
قرآن مجید درباره اولیای خدا ـ که اهل ایمان و تقوایند ـ می‌فرماید:
« لَهُمُ الْبُشْرَى فىِ الْحَیَوهِ الدُّنْیَا وَ فىِ الاَْخِرَهِ لَا تَبْدِیلَ لِکَلِمَاتِ اللَّهِ ذَالِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیم»[۸۸]
«در زندگى دنیا و در آخرت، شاد و مسرورند. وعدههاى الهى تخلّف‌ناپذیر است! این است آن رستگارى بزرگ.»
اما درباره تبهکاران می‌فرماید:
«یَوْمَ یَرَوْنَ الْمَلَئکَهَ لَا بُشْرَى یَوْمَئذٍ لِّلْمُجْرِمِینَ»[۸۹]
«اما روزی که فرشتگان را مىبینند، روز بشارت براى مجرمان نخواهد بود (بلکه روز مجازات و کیفر آنان است)!»
«تبشیر به معنای بشارت‌دادن است بشیر و مبشر، هر دو به یک معنی است.»[۹۰] چنانکه قرآن می‌فرماید:
«فَلَمَّا أَن جَاءَ الْبَشِیرُ أَلْقَئهُ عَلىَ وَجْهِهِ فَارْتَدَّ بَصِیرًا»[۹۱]
«امّا هنگامى که بشارت‌دهنده فرا رسید، آن (پیراهن) را بر صورت او افکند ناگهان بینا شد.»
لغت‌نامه های فارسی نیز تبشیر را به معنای «خبری که در آن شادمانی بود»[۹۲] و «مژده دادن و مژده آوردن»[۹۳] معنا کرده‌اند.
اما اصطلاح تبشیر در قرون اخیر از نظر مفهوم و مصداق توسعه یافته وبه هر نوع خدمت یا ماموریت برای اعتلای کلمه مسیح در داخل یا خارج از جوامع مسیحی اطلاق می‌شود.
بر این اساس تبشیر بر دو نوع است:
۱ـ درون دینی، یعنی تبشیر در میان مسیحیان مستقر در جهان اسلام مانند ارمنی‌ها وآشوری‌ها و نستوری‌ها که شامل خدمت‌های تبشیری و به ویژه مبارزه با بدعت است.
۲ـ برون‌دینی، یعنی تبشیر در میان غیر مسیحیان از جمله مسلمانان چه در سرزمین‌های اسلامی باشند و چه در سرزمین‌های غیراسلامی.[۹۴]
۲ـ۱ـ۲٫ تبشیر، رسالت انبیاء
در طول تاریخ بشری به مصداق آیات شریفه قرآن کریم در سوره‌های حدید/ آیه۲۵، نساء/ آیه۱۶۵ و انعام/ آیه۴۸، پیامبران و رسولانی از سوی خداوند مبعوث گشته و در جوامع مختلف به پا خواستند و با تعیین احکام و دستورات الهی، ملل و اقوام گوناگون را به سوی توحید و پرستش خداوند متعال فراخواندند که آنها با دو وصف مبشّر و منذِر معرّفی می‌شوند. از این رو تبشیر و تبلیغ در ادیان الهی اهمیت فراوان داشته و یکی از ارکان اصلی گسترش و انتقال ادیان مقدس الهی در جوامع بشری به شمار رفته است.
«وَ مَا عَلىَ الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلَاغُ الْمُبِین»[۹۵]
«وبر رسول جز ابلاغ آشکار وظیفه‌ای نیست.»
در این مبحث با توجه به مضمون قرآن مجید که از موثّق‌ترین مراجع در تاریخ ادیان آسمانی به شمار می‌رود، گوشه‌ای از تبشیر در ادیان الهی بررسی می‌شود.
۲ـ۱ـ۲ـ ۱٫حضرت نوح
با توجه به گاه‌شمار تاریخی، حضرت نوح اولین پیامبر اولوالعزمی است که در قرآن مجید از وی به عنوان رسول خداوند و راهنمای قوم خویش یاد شده است.
«وَ لَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلىَ قَوْمِهِ إِنىِّ لَکُمْ نَذِیرٌ مُّبِین»[۹۶]
«ما نوح را بسوى قومش فرستادیم او به آنها گفت: «من براى شما بیمدهندهاى آشکارم.»
«أُبَلِّغُکُمْ رِسَالَاتِ رَبىِّ وَ أَنصَحُ لَکمُْ وَ أَعْلَمُ مِنَ اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُون»[۹۷]
«رسالتهاى پروردگارم را به شما ابلاغ مىکنم و خیرخواه شما هستم و از خداوند چیزهایى مىدانم که شما از آن آگاه نیستید.»
۲ـ۱ـ۲ـ۲٫حضرت ابراهیم
در سوره نساء آیات ۱۶۳ تا ۱۶۵ از حضرت ابراهیم نیز به عنوان یکی از رسولان و مبشرین و منذرین یاد شده است. آن حضرت نزد امت خویش احترام فراوانی داشته و معنی نام ایشان ـ ابرام ـ در زبان عربی به معنی پدر، عالی مقام و مهربان، مبین این امر می‌باشد.[۹۸] حضرت ابراهیم به اسامی دیگری مانند شیخ الانبیا و پدر عبرانیان نیز ملقب بودند.
به نقل از تورات، حضرت ابراهیم به عنوان امام و پیامبر امت خویش در سرزمین کنعان مستقر شد و در حدود نیمه قرن شانزدهم قبل از میلاد در همانجا وفات یافت.
۲ـ۱ـ۲ ـ۳٫حضرت موسی
از این پس اعقاب و اولاد ایشان در سرزمین کنعان باقی ماندند تا اینکه مدتی بعد به سبب بروز قحطی به مصر مهاجرت کردند و در آن ناحیه مستقر شدند. تا اینکه در سال ۱۲۰۰ قبل از میلاد حضرت موسی از سوی خداوند برای هدایت قوم بنی‌اسرائیل برگزیده شدند[۹۹] و آنان را به پرستش خداوند یکتا یا یهوه دعوت نمودند.
وقوع این امر در قرآن در سوره بقره /آیه ۴۰ وآیه ۱۲۲ بدین مضمون بیان شده است:
«یَابَنىِ إِسْرَءِیلَ اذْکُرُواْ نِعْمَتىَِ الَّتىِ أَنْعَمْتُ عَلَیْکمُْ وَ أَوْفُواْ بِعَهْدِى أُوفِ بِعَهْدِکُمْ وَ إِیَّاىَ فَارْهَبُون»[۱۰۰]
«اى فرزندان اسرائیل! نعمتهایى را که به شما ارزانى داشتم به یاد آورید! و به پیمانى که با من بستهاید وفا کنید، تا من نیز به پیمان شما وفا کنم. (و در راه انجام وظیفه، و عمل به پیمانها) تنها از من بترسید.»
«یَابَنىِ إِسْرَ ءِیلَ اذْکُرُواْ نِعْمَتىَِ الَّتىِ أَنْعَمْتُ عَلَیْکمُْ وَ أَنىِّ فَضَّلْتُکمُْ عَلىَ الْعَالَمِین»[۱۰۱]
«اى بنی‌اسرائیل! نعمت مرا، که به شما ارزانى داشتم، به یاد آورید! و (نیز به خاطر آورید) که من شما را بر جهانیان برترى بخشیدم.»
| دانلود متن کامل این پایان نامه در سایت abisho.ir |
