پیشرفت در بهرهوری (سرمایه، منابع)
استعداد بازار (اندازه، کشش)
۳-عوامل منابع
وجود منابع مواد اولیه و انرژی
وجود منابع مالی
وجود نیروی انسانی ماهر
۴-عوامل محیطی
تأثیر بر محیط فیزیکی (هوا، آب، خاک)
تأثیر بر شرایط زندگی ( آسایش، سروصدا)
تأثیر بر زندگی ( ایمنی، سلامتی)
۵-عوامل جمعیتی
رشد جمعیت (نرخ رشد، امید به زندگی)
سطح آموزش و پرورش (نرخ بیسوادی)
ویژگیهای نیروی کار (بیکاری ساختاری)
۶-عوامل اجتماعی– فرهنگی
تأثیر بر فرد (زندگی شخصی)
تأثیر بر روی جامعه (ارزشها)
قابلیت سازگاری با فرهنگ موجود
۷-عوامل سیاسی- قضایی
قابلیت سازگاری با نهادها و سیاستها (مانهاتان[۲۶]، ۱۹۸۹).
۲-۱-۳۳ روشهای ارزیابی سطح تکنولوژی
در یک دستهبندی کلی هر نوع ارزیابی تکنولوژی در یکی از دستههای پنجگانه زیر قرار میگیرد:
الف) ارزیابی محتوای تکنولوژی در سطح شرکت، بخش یا ملی؛
ب) ارزیابی فضای تکنولوژی دو سطح شرکت، رشته، بخش یا ملی؛
ج) ارزیابی موقعیت تکنولوژی در سطح رشته یا زیر بخشهای فعالیت؛
د) ارزیابی تواناییهای تکنولوژی در سطح بخش یا کلان؛
هـ) ارزیابی نیازهای تکنولوژی در سطح بخش یا ملی؛
ارزیابیها از نوع (ب) و (ج) یعنی ارزیابی فضای تکنولوژی و نیز ارزیابی موقعیت تکنولوژی در مقایسه دو کارخانه یا تکنولوژی مشابه که در دو کشور متفاوت مورد استفاده قرار میگیرد و مرتبط با موضوع مدیریت انتقال تکنولوژی است.
ارزیابی از نوع (د) و (ه) یعنی ارزیابی تواناییهای تکنولوژی در سطح بخش، کلان و یا ملی مطرح است و در مقایسه ارزیابی شرکتها و بنگاهها از آن استفاده نشده است.
ارزیابی از نوع (الف) یعنی ارزیابی محتوای تکنولوژی در سطح بنگاه، بخش و یا ملی به نحو مشخص بر جنبههای گوناگون تکنولوژی تمرکز مییابد و روشی است برای ارزیابی اجزاء گوناگون تکنولوژی و نیز اثرات کلی تکنولوژی (کوئین[۲۷]،۱۹۸۷).
روشهای زیادی برای ارزیابی تکنولوژی وجود دارد که هر روش با توجه به دیدگاه خاصی تنظیم گردیده است، در اینجا به ذکر تعدادی از این روشها میپردازیم:
۲-۱-۳۳-۱ روش تحلیل پوششی دادهها[۲۸]
مدل تحلیل پوششی دادهها به وسیله چارنز، کوپر و رودز در سال ۱۹۷۸ معرفی گردید. این روش تعمیم یافته روش دو نهادهای و یک ستادهای فارل[۲۹] به سیستمهای با نهادههای چندگانه و ستادههای چندگانه است و در حال حاضر به صورت فزایندهای برای ارزیابی کارایی مؤسسات دولتی یا غیر دولتی که شامل مجموعهای از واحدها یا شعب شبیه هم هستند، مورد استفاده قرار میگیرند و به عنوان یک ابزار فوری و کارآمد مطرح است.
تحلیل پوششی دادهها (DEA) اندازهای از کارایی یک واحد تصمیمگیری (DMU) در مقایسه با واحدهای تصمیمگیری که ستادههای مشابه را با نهادههای مشابه تولید میکنند، به دست میدهد. این واحدها میتوانند شعب یک بانک، مدارس، دانشگاهها، بیمارستانها، پالایشگاهها، شعب شرکتهای بیمه، نیروگاه برق، ادارات تحت پوشش یک وزارتخانه و یا کارخانجات مشابه باشد. بنگر و موری ( ۱۹۹۶) مدلی از (DEA) در ارزیابی ۸۹ واحد مبنای مقایسه واحدهای در حالت برخورداری از تکنولوژی Postirian و عدم برخورداری از این تکنولوژی به کار بردهاند و در نتیجه اثر وجود تکنولوژی را در به کارگیری کمتر منابع برای به دست آوردن خروجیها محاسبه و ارزیابی کردهاند. مدلی از DEA که توسط آنها استفاده شده است، به صورت زیر میباشد:
در این مدل y1f محصول شماره یکم احد i ام و y2j محصول شماره دوم j ام و xf نهاده واحد j ام است.
وجود تکنولوژی Postirian با wj=1 مشخص میشود، تعداد واحدهای تصمیمگیری ۸۹ تا است (رستمینمین، ۱۳۸۶).
۲-۱-۳۳-۲ روش ارزیابی تناسب فناوری
هدف از ایجاد این مدل تعیین و شناخت فرصتهای موجود در شرکتها برای انتخاب جذب و اجرای تکنولوژی جدید بوده و به مدیران امکان ارزیابی تناسب تکنولوژی و تعیین فعالیتها و خطمشیهای آینده را میدهد.در این مدل سطح تکنولوژی از سه بعد مورد ارزیابی قرار میگیرد:
-بعد اول بررسی اولویتهای شرکت است. در این مرحله اولویتهای شرکت در جلسات بحث و گفتگو توسط کارشناسان تعیین میشود.
دانلود کامل پایان نامه در سایت pifo.ir موجود است. |